| Ders Adı | Kodu | Verildiği Yıl | Verildiği Yarıyıl | Süresi (T+U) | Yerel Kredisi | AKTS Kredisi |
| Çizelgeleme ve Sıralama | IE 474 | | | 3 + 0 | 3 | 5,00 |
| |
| Ders Bilgileri |
| Dersin Öğretim Dili | İngilizce |
| Dersin Seviyesi | Lisans |
| Dersin Türü | Seçmeli |
| Dersin Veriliş Biçimi | Yüz Yüze |
| |
Dersin Öğrenme Kazanımları:
Bu dersi başarı ile tamamlayan öğrenciler: |
| 1. İmalat ve hizmet sistemlerinde çizelgeleme ve sıralama problemleri için temel kavram ve konuları tanımlar. |
| 2. Çizelgeleme ve sıralama problemlerini modellemek, analiz etmek ve optimize etmek için kantitatif metotları kullanabilir. |
| 3. Çeşitli çizelgeleme ve sıralama problemlerini çözmek için matematiksel programlama modellerini formüle edebilir ve matematiksel modelleme becerilerini geliştirebilir. |
| 4. Temel matematiksel programlama ve optimizasyon yazılımlarını (LINGO, GAMS, CPLEX vb.) kullanabilme ve genel amaçlı bir dilde algoritma kodlama becerilerine sahip olur. |
| 5. Rapor yazımında beceriye sahip olur. |
| 6. Çizelgeleme makaleleriı için veritabanlarını araştırır ve kullanabilir. |
| 7. Geliştirilmiş takım çalışması becerilerine sahip olur. |
| 8. Etik konulardan haberdar olur. |
| |
| Dersin Önkoşulları ve Birlikte Alınması Gereken Dersler | IE 366 |
| Daha Önce Alınmış Olması Önerilen Dersler | Yok |
| |
Dersin Tanımı:
Bu ders, imalat ve hizmet sistemlerinin makine (kaynak) çizelgelemesi problemlerinin çözümü için gereken ilkeleri, teknikleri ve algoritmaları tanıtır. Bu derste ele alınan konular, çizelgeleme ve sıralama problemlerinin terminolojisi, karakteristikleri ve sınıflandırmasına genel bakış, hesaplama karmaşıklığı kuramına genel bakış, tek makineli, paralel makineli, akış tipli, farklı rotalı ve serbest dolaşımlı atölyelerde çeşitli kriterli çizelgeleme problemleri, iş dağıtım kuralları, dal-sınır, dinamik programlama, yerel arama ve metasezgisel yaklaşımlardır. |
| |
| Dersin İçeriği (Haftalık Konu Dağılımı): |
| |
| Hafta | Konu |
| 1 | Giriş: Çizelgeleme probleminin tanımı, notasyon, çizelgeleme problemleri için üç alan gösterimi, çizelgeleme problemlerinin sınıflandırılması. |
| 2 | Giriş: Performans ölçütlerinin eşdeğerliği, düzenli ve düzensiz performans ölçütleri, karmaşıklık teorisi, çözüm algoritmalarının sınıflandırılması, yaklaşım algoritmalarının performansının ölçülmesi. |
| 3 | Tek makina çizelgeleme problemleri: Dominant kümeler, matematiksel programlama formülasyonları, toplam akış süresi minimizasyonu, ağırlıklı akış süresi minimizasyonu, toplam gecikme minimizasyonu. |
| 4 | Tek makineli çizelgeleme problemleri: Maksimum gecikme süresi ve azami gecikme minimizasyonu, gecikmeli işlerin en aza indirilmesi, öncelik kısıtlamalarıyla toplam ağırlıklı tamamlanma süresi minimizasyonu, dinamik programlama yaklaşımı. |
| 5 | Tek makineli çizelgeleme problemleri: Komşuluk esaslı arama teknikleri, toplam gecikme azaltımındaki baskınlık özellikleri, toplam gecikme minimizasyonu için dal ve sınır algoritması. |
| 6 | Paralel makineli çizelgeleme problemleri: Matematiksel programlama formülasyonları, liste çizelgeleme, tüm işlerin bitiş süresi minimizasyonu, tüm işlerin bitiş süresinin iş kesmeli olarak minimizasyonu, ortalama akış süresi minimizasyonu. |
| 7 | Paralel makine çizelgeleme problemleri: Makine elverişliliği, birbiçimli ve ilişkisiz paralel makineler ile ortalama akış süresi minimizasyonu. |
| 8 | Meta-sezgiseller: Benzetimli tavlama, tabu arama ve genetik algoritmalar. |
| 9 | Akış tipi atölye çizelgeleme problemleri: Permütasyon programları, matematiksel programlama formülasyonları, iki makine tamamlanma zamanı minimizasyonu, üç makine tamamlanma zamanı minimizasyonu, şube ve tamamlanma zamanı en aza indirilmesi için sınır algoritması. |
| 10 | Akış tipi atölye çizelgeleme problemleri: Birden fazla makine için sezgiseller, dal-sınır algoritması ile iki makineli toplam akış süresi minimizasyonu. |
| 11 | Akış tipi atölye çizelgeleme problemleri: Baskın makinelere sahip akış tipi atölyeler, orantılı akış tipi atölyeler, sıralı akış tipi atölyeler. |
| 12 | Genel iş atölyesi çizelgeleme problemleri: İki makinede işlerin bitiş süresi minimizasyonu. |
| 13 | Genel iş atölyesi çizelgeleme problemleri: Problemin ağ gösterimi, ayrık programlama formülasyonu, öncelikli sevk kuralları, işlerin bitiş süresinin en aza indirilmesi için sezgisel algoritmalar. |
| 14 | Serbest dolaşımlı atölye çizelgeleme problemleri: İki makinede işlerin bitiş süresi minimizasyonu, birden fazla makinede işlerin bitiş süresi minimizasyonu. |
| |
| Kaynaklar: |
| |
| |
| Diğer Kaynaklar: |
| 1. K.R. Baker, D. Trietsch, Principles of Scheduling and Sequencing, Wiley, 2009.
2. T.E. Morton, Heuristic Scheduling Systems: with Applications to Production Systems, Wiley, 1993.
3. M. Pinedo, Scheduling Theory, Algorithms, and Systems, Prentice Hall, 2008.
4. M. Pinedo, and X. Chao, Operations Scheduling with Applications in Manufacturing and Services, McGraw-Hill, 1999.
5. D. Sule, Industrial Scheduling, PWS Publishing, 1997.
|
| |
| Öğretim Yöntem ve Teknikleri: |
| Öğretim üyesi, derslerde sadece seçilmiş önemli kavram ve noktaları işleyecektir. Derslerde sunulan materyale aşina olmak ve sınıf tartışmalarına katılmak için, öğrencilerin önceki derslerde kapsanan materyali yeni derse katılmadan önce okumaları beklenir. Öğrenciler derslere hazırlıklı gelirlerse, dersleri daha ilginç bulacaklar ve tartışmadan faydalanacaklar. Öğrenciler, ödevlerini ve dönem projelerini yaparken takımlar halinde çalışmalıdır. |
| |
| Değerlendirme Sistemi: |
| Yöntem | Adet | Katkı (%) |
| Ödev | 2 | %20 |
| Proje | 1 | %20 |
| Ara sınav | 1 | %30 |
| Final Sınavı | 1 | %35 |
| |
| Ders İşbaşı Eğitimi (iş yerinde eğitim) Gerektiriyor mu? |
| Gerektirmiyor |