PROGRAMI
DERS TANITIM VE UYGULAMA BİLGİLERİ

Ders AdıKoduVerildiği YılVerildiği YarıyılSüresi (T+U)Yerel KredisiAKTS Kredisi
Matematik TarihiMATH 475412 + 025,00
 
Ders Bilgileri
Dersin Öğretim Diliİngilizce
Dersin SeviyesiLisans
Dersin TürüZorunlu
Dersin Veriliş BiçimiYüz Yüze
 
Dersin Öğrenme Kazanımları:

Bu dersi başarı ile tamamlayan öğrenciler:
1. Öğrenciler matematiksel iyileştirmelerin temel dönemlerini öğrenecekler
2. Öğrenciler ünlü matematikçilerin hayatını ve katkılarını öğrenecek
3. Öğrenciler bu dönemlerin her birinde din ve teknolojinin ters orantılı etkilerini anlayacaklardır.
 
Dersin Önkoşulları ve Birlikte Alınması Gereken DerslerYok
Daha Önce Alınmış Olması Önerilen DerslerYok
 
Dersin Tanımı:

Matematik tarihinin şu dönemleri incelenecektir: Matematik Dönemleri, Mısır ve Babil Dönemi (M.Ö.2000-M.Ö.500) Yunan Matematik Dönemi, (M.Ö.500-M.S.500) Hindu, İslam ve Aktarım Dönemi (M.S.500-M.S.1700) , Klasik Dönem (M.S. 1700-M.1900) Modern Dönem (M.S.1900-günümüz).
 
Dersin İçeriği (Haftalık Konu Dağılımı):
 
HaftaKonu
1Matematiksel Dönemler
2Mısır ve Babil Dönemi (M.Ö. 2000- M.Ö. 500) Erken sayı sistemlerine giriş, Basit aritmetik, Pratik geometri, Ondalık ve Altmışlık sayı sistemleri, Kaynaklar: Ahmes (Rhind) papirüsü; Moskova papirüsü; Babil tabletleri, Teorem yok, formül yok, esasen ampirik matematik
3Yunan Matematik Dönemi, (M.Ö. 500- M.S. 500) Tümdengelimli geometrinin gelişimi (Thales, Pisagor), Sayılar teorisinin başlangıcı (Pisagor okulu) Tümdengelimli mantığın sistemleştirilmesi (Aristoteles, Platon veya Eflatun; M.Ö. 340)
4Konik kesitlerin geometrisi (Apollonius, M.Ö. 225), Geometrinin aksiyomatik gelişimi (Öklid, M.Ö. 300), İntegral hesabının tohumu (Arşimed, M.Ö. 225)
5Hindu, İslam ve Bulaşma Dönemi (M.S.500-M.1700), Negatif sayılar Ve sıfırın icadı, Hindu-Arap rakam sisteminin tanıtılması (MS 250'den önce), Hindu aritmetiği ve Yunan geometrisinin korunması
6Cebir Kitabı ve Hindu rakamlarının hesaplanmasına ilişkin bir kitap (Al-Khowarizmi, M.S.820), Kübik denklemlerin geometrik çözümü (Omar Hayyam, M.S.1100, S. Al-Tusi M.S.1170)
7Trigonometrik tablolar (Ulug Bey, M.S.1435, Jamshid al-Kashi M.S.1430, Kosinüs Kanunu), Arapça eserlerin tercümesi, Araplar tarafından muhafaza edilen bilgiler yavaş yavaş Türklere aktarılmıştır. Avrupa, Fibonacci'nin Hindu-Arap rakam sistemi hakkındaki kitabı (M.S. 1202, el-Khowarizmi'nin kitabının uyarlaması), İlk matematik. Avrupa’da basılan kitap (Treviso Aritmetiği, İtalya 1478), Öklid’in “Elementler” kitabının ilk basımı (M.S.1482), Osmanlı İmparatorluğunun Büyümesi (450-1683)
8Klasik Dönem (M.S. 1700-M.1900),(1700-1827 Osmanlı İmparatorluğu'nun Durgunluk Dönemi), Logaritmalar (Napier1614), Modern Sayılar Teorisi (Fermat,1635), Analitik Geometri (Descartes 1637), Matematiksel Olasılık (Pascal 1654), Matematik (Leibniz 1684, Newton 1687)
9Uygulamalı Matematik (Bernoulli 1700, D'Alembert 1743, Euler 1750, Lagrange 1788, Laplace 1805, Yeşil 1828, Poisson 1831, Fourier, 1822), Topoloji (Riemann 1851, Möbius 1865, Poincaré 1895)
10Analiz (Lagrange 1797, Abel 1826, Cauchy 1827, Dirichlet 1840, Dedekind 1872, Weierstrass 1874, Lebesgue 1903), Soyut Uzaylar (Frechet 1906, Hausdorff 1914, Banach 1923), Küme Teorisi (Cantor 1874, Boole 1847, De Morgan 1848, Hausdorff 1914)
11Soyut Cebir (Galois 1832, Hamilton 1843, Cayley 1857, Grassmann 1844) Elektromanyetizma (Edison, 1890, N.Tesla, 1900)
12Modern Dönem (M.S.1900-günümüz), (1828-1908 Osmanlı İmparatorluğunun gerileme dönemi), Gödel'in Eksiklik Teoremi (1958), İç Çarpım Uzayları, R^n'nin Genellemeleri (Hilbert, 1925),
13Metrik Uzaylar (Frechet, 1906), Topolojik Uzaylar (Kuratowski, 1922, Hausdorff 1914), Fonksiyonel Analiz (S. Banach, 1932, Volterra 1930)
14Dağılımlar Teorisi (Sobolev 1935, Schwarz (1942), Nötrler (B.Fisher 1996), Kesirli Hesap (S.Dugowson 1998), Hesaplama Makineleri (Babbage 1832, Alan Turing (1936)
 
Kaynaklar:
An introduction to the History of Mathematics; 6th Edition; H. Eves; Thomson and Brooks/Cole; 2005; ISBN: 0-03-029558-0
 
Diğer Kaynaklar:
A History of Mathematics, 2 nd Edition; C. B. Boyer; WILEY; 1991; ISBN: 0471543977
 
Öğretim Yöntem ve Teknikleri:
Haftada 3 saat ders verilmektedir. Derslere katılım zorunludur.
 
Değerlendirme Sistemi:
YöntemAdetKatkı (%)
Ödev3%30
Proje1%40
Final Sınavı1%30
 
Ders İşbaşı Eğitimi (iş yerinde eğitim) Gerektiriyor mu?
Gerektirmiyor