Ders Adı | Kodu | Verildiği Yıl | Verildiği Yarıyıl | Süresi (T+U) | Yerel Kredisi | AKTS Kredisi |
Faz Diyagramları | MSE 309 | 3 | 1 | 3 + 0 | 3 | 5,00 |
|
Ders Bilgileri |
Dersin Öğretim Dili | İngilizce |
Dersin Seviyesi | Lisans |
Dersin Türü | Zorunlu |
Dersin Veriliş Biçimi | Yüz Yüze |
|
Dersin Öğrenme Kazanımları:
Bu dersi başarı ile tamamlayan öğrenciler: |
1. Termodinamik ilişkiler açısından faz dengesi ile ilgili temel kavram ve tanımları tanımlayabilirler |
2. G-T eğrilerini kullanarak kompozisyon-sıcaklık diyagramlarını çizebilirler |
3. Malzeme Bilimi ve Mühendisliğinde temel kavramları uygulayabilirler |
4. Tekli, ikili ve dörtlü sistemleri karşılaştırarak ve yorumlamak için sıcaklık ve kompozisyon diyagramlarını tanımlayabilirler |
5. Basınç-sıcaklık diyagramlarını inceleyerek malzemelerin stabilite koşullarını belirleyebilirler |
|
Dersin Önkoşulları ve Birlikte Alınması Gereken Dersler | MSE 204 |
Daha Önce Alınmış Olması Önerilen Dersler | Yok |
|
Dersin Tanımı:
Temel kavramların tanımı(çözünürlük, bileşen, denge, faz). Faz diyagramlarına giriş ve termodinamik temelleri. Tek bileşenli sistemlerde faz ilişkileri, iki bileşenli izomorf sistemler, sabit reaksiyon içeren iki bileşenli sitemler. Üç ve dört bileşenli sistemler; sıvı ve katı yüzeylerin izdüşümü, Alkamed çizgileri, uyumluluk üçgenleri, üçlü sabit reaksiyonlar, denge kristalleşme yolları, üçlü sistemlerde sabit sıcaklık kesitleri ve dikey ikili sistem kesitleri. |
|
Dersin İçeriği (Haftalık Konu Dağılımı): |
|
Hafta | Konu |
1 | Giriş. Malzeme bilim ve mühendisliğinde faz diyagramlarının önemi. Termodinamik ve faz diyagramları arasındaki ilişki tartışılır. |
2 | Faz diyagramları ile ilgili tanımlar ve kavramlar (sistem, faz, denge, bileşen, çözünürlük, faz kuralı) |
3 | Termodinamik faz diyagram ilişkileri |
4 | Tekli sistemler; basınç-sıcaklık diyagramları, faz ilişkileri, bazı izomorf sistemlerin örneklenmesi, problem çözme |
5 | İkili sistemler; Giriş, kompozisyon-sıcaklık diyagramları (kompozisyon tanımı, çözünürlük, kol kuralı) |
6 | İkili sistemler; ısıtma ve soğutma sırasında mikroyapısal, bileşim, faz miktarı analizi. Katı çözeltilerin oluşumu ve intermetallikler, problem çözme |
7 | İkili sistemler; Ortak ikili sistemlerde kaldıraç kuralı ve mikroyapısal analizin uygulanması. |
8 | Farklı katı çözeltiler, bileşikler, reaksiyonlar, vb. içeren ikili sistemlerin incelenmesi, problem çözme |
9 | Dörtlü sistemlere giriş; Kuaterner sistemlerde bileşimin belirlenmesi, alkanid hatlarının açıklanması, uyumluluk üçgenlerinin belirlenmesi ve kristalleşme bölgeleri, üçlü değişmez tepkimeler |
10 | Problem çözme (Dörtlü sistemler) |
11 | Dörtlü sistemler; izotermler, kuaterner sistemlerin ikili kesitleri, kuaterner sistemlerin ısınması ve soğutulması sırasında mikroyapısal ve kompozisyon analizi |
12 | Dörtlü sistemler; Yaygın olarak kullanılan dörtlü sistemlerde mikroyapısal analiz ve faz hesaplamaları. |
13 | Dörtlü sistemler; a) Dört ve çok bileşenli sisteme giriş b) Yaygın olarak kullanılan dörtlü ve altı bileşenli sistemlerde faz hesaplamaları |
14 | Problem çözme (dörtlü sistemler), faz diyagramlarının uygulamalarının tartışılması |
|
Kaynaklar: |
1. Bergeron C.G. & Risbud S. H. Introduction to Phase Equilibria in Ceramics The American Ceramic Society, Inc. 1984 |
|
Diğer Kaynaklar: |
1. Clevinger, M.A. Phase Equilibria Diagrams The American Ceramic Society, Inc 1996 |
|
Öğretim Yöntem ve Teknikleri: |
Bu ders haftada üç saat olarak tasarlanmıştır. Ders saatleri teorik altyapıyı sağlamak ve öğrencilerin anlama düzeyini arttırmak için kullanılacaktır. Öğrencilerin okuma ödevlerini önceden yaparak derse hazır olması beklenir. Faz dengesinin önemli noktalarının gözden geçirilmesinde, belirli örnekler vererek sayısal örnekleri çözülmesinde dersler kritik öneme sahiptir. Öğrencilerin problem çözmede yardımcı olacak ders saatleri ve çalışma saatleri olabilir. Konuları net bir şekilde kapsayacak ödevler de olacaktır. |
|
Değerlendirme Sistemi: |
Yöntem | Adet | Katkı (%) |
Ödev | 7 | %10 |
Ara sınav | 2 | %50 |
Final Sınavı | 1 | %40 |
|
Ders İşbaşı Eğitimi (iş yerinde eğitim) Gerektiriyor mu? |
Gerektirmiyor |