| Ders Adı | Kodu | Verildiği Yıl | Verildiği Yarıyıl | Süresi (T+U) | Yerel Kredisi | AKTS Kredisi |
| Hukuk Sosyolojisi | HUK 301 | 3 | 1 | 2 + 0 | 2 | 3,00 |
| |
| Ders Bilgileri |
| Dersin Öğretim Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Lisans |
| Dersin Türü | Zorunlu |
| Dersin Veriliş Biçimi | Yüz Yüze |
| |
Dersin Öğrenme Kazanımları:
Bu dersi başarı ile tamamlayan öğrenciler: |
| 1. Hukuk sosyolojisi dersi, öğrenciye, hukuka sosyolojik açıdan bakabilme becerisini kazandırmayı amaçlar. Hukukun normatif boyutuyla, sosya-ekonomik gerçeklik arasındaki ilişkiyi, ortaya çıkan boşluğu görebilmek ve bunun nedenlerini anlayıp irdeleyebilmek kazandırılmak istenen temel yetidir. Bu sayede öğrenci, hukukun sadece normdan/kuraldan ibaret olmadığını, bilakis hukukun olgusal boyutunun zaman zaman norm boyutundan daha önemli olabildiğini görebilecektir. |
| 2. Hukukçunun her söylediği, gerçeği ifade etmeyeceği gibi hukuki dile büründürülmüş her şey de gerçek olmayabilir. Öte yandan, dil ve kültürün sağladığı “anlam” da belli koşulların varlığına indirgenemez. İşte, “gerçek”, “simge”, “anlam”, “işlev”,“çatışma” ve “bilgi“ kavramları önemli öğeler olarak çağdaş hukuk ve toplum teorisinde yerini almalıdır. Bu doğrultuda yoğunlaşacak sosyolojik çalışmaların Türk hukuk kültürüne kazanımları da tahminlerin ötesinde olacaktır. |
| |
| Dersin Önkoşulları ve Birlikte Alınması Gereken Dersler | Yok |
| Daha Önce Alınmış Olması Önerilen Dersler | Yok |
| |
Dersin Tanımı:
Hukuk sosyolojisi, hukukun normatif yönüyle (dogmatik hukuk) doğrudan ilgilenmeyip, esas olarak hukuk realitesine/gerçekliğine odaklanır. Kurallar/normlar ve ilkelerin oluşumu, uygulanması ve ilgası üzerinde etkili olan sosyo-ekonomik etkenler, hukuk sosyolojisinin kapsamına girer. Bu anlamda hukuk sosyolojisi, sosyolojinin temel kavramlarına yaslanır ve çağdaş sosyoloji teorilerini ve sosyolojinin araştırma tekniklerini kullanır. |
| |
Üretken Yapay Zeka Kullanımı:
|
| |
| Dersin İçeriği (Haftalık Konu Dağılımı): |
| |
| Hafta | Konu |
| 1 | Sosyolojiye Giriş: Temel Kavramlar, Sosyolojik Bakış Açısının/İmgelemenin Önemi ve Diğer Disiplinlerden Farkı |
| 2 | Hukuk ve Diğer Toplumsal Düzen Kuralları Arasındaki İlişkiler, Benzerlik ve Farklar: Pozitivizm, Hukuk ve Sosyal Kontrol; Hukuk, Toplumsal Yapı ve Değişim: Hukukun Sosyal Mühendislik olup olmadığı tartışması |
| 3 | Hukuk Sosyolojisine Giriş: Temel Kavramlar, Tarihi ve Kurucuları: Ibn-i Haldun, Montesquieu, Savigny, Durkheim, Ehrlich, Tönnies, Marx, Max Weber vd. |
| 4 | Sosyolojik Yöntemler ve Araştırma Teknikleri |
| 5 | Hukuk Sosyolojisinde Teoriler ve Akımlar: İşlevselcilik |
| 6 | Hukuk Sosyolojisinde Teoriler ve Akımlar: Çatışma Kuramı |
| 7 | Hukuk Sosyolojisinde Teoriler ve Akımlar: Çatışma Kuramı |
| 8 | Hukuk Sosyolojisinde Teoriler ve Akımlar: Sembolik Etkileşimcilik |
| 9 | Hukuk Sosyolojisinde Teoriler ve Akımlar: Hukukta Autopiosesis ve Niklas Luhman’ın Sistem Teorisi |
| 10 | Hukuk Sosyolojisinde Teoriler ve Akımlar: Eleştirel Hukuk Okulu |
| 11 | Hukuk Sosyolojisinde Teoriler ve Akımlar: Feminist Hukuk Okulu |
| 12 | Hukuk Sosyolojisinde Teoriler ve Akımlar: Postmodernizm ve Hukuk |
| 13 | Sosyolojik Teori ve Yöntemin Hukuka Uygulanması: Türkiye’den Alan Araştırması Örnekleri |
| 14 | Ödev Sunumları ve Genel Özet ve Tartışma |
| |
| Kaynaklar: |
| • Mustafa Tören Yücel, Hukuk Sosyololojisi
• Niyazi Öktem - Ahmet Ulvi Türkçağ, Felsefe, Sosyoloji, Hukuk ve Devlet
• Cahit Can, Hukuk Sosyolojisinin Antropolojik Temelleri ve Genel Gelişim Çizgisi
• Mehmet Tevfik Özcan, Hukuk Sosyolojisine Giriş
• Yasemin Işıktaç - Umut Koloş, Hukuk Sosyolojisi
• Ernst E. Hirsch, Hukuk Felsefesi ve Hukuk Sosyolojisi Dersleri
• Ülker Gürkan, Hukuk Sosyolojisine Giriş
|
| |
| Diğer Kaynaklar: |
| |
| |
| Öğretim Yöntem ve Teknikleri: |
| Ders yüzyüze anlatım şeklinde yapılacak olup, derste gerekli olduğu ölçüde çeşitli görsel araç gereçler de kullanılacaktır. |
| |
| Değerlendirme Sistemi: |
| Yöntem | Adet | Katkı (%) |
| Ara Sınav | 1 | %40 |
| Final Sınavı | 1 | %60 |
| |
| Ders İşbaşı Eğitimi (iş yerinde eğitim) Gerektiriyor mu? |
| Gerektirmiyor |
| |
Dersin AKTS İş Yükü:
|
| # | Aktivite | Adet | Süre (Saat) | İş Yükü |
| 1 | Derslere Katılım (haftalık bazda) | 0 | 0,00 | 0,00 |
| 2 | Laboratuvarlara/Derslere Katılım (haftalık bazda) | 0 | 0,00 | 0,00 |
| 3 | Notların önceden hazırlanması ve son haline getirilmesi (haftalık bazda) | 0 | 0,00 | 0,00 |
| 4 | İlgili materyalin toplanması ve seçilmesi (bir kez) | 0 | 0,00 | 0,00 |
| 5 | İlgili materyalin kendi kendine incelenmesi (haftalık bazda) | 0 | 0,00 | 0,00 |
| 6 | Ev ödevleri | 0 | 0,00 | 0,00 |
| 7 | Sınavlara Hazırlık | 0 | 0,00 | 0,00 |
| 8 | Ara Sınavlara Hazırlık (Sınavların süresi dahil) | 0 | 0,00 | 0,00 |
| 9 | Dönem Ödevi/Vaka Çalışması Raporunun Hazırlanması (sözlü sunum dahil) | 0 | 0,00 | 0,00 |
| 10 | Dönem Projesi/Saha Çalışması Raporunun Hazırlanması (sözlü sunum dahil) | 0 | 0,00 | 0,00 |
| 11 | Final Sınavına Hazırlık (sınav süresi dahil) | 0 | 0,00 | 0,00 |
| |
Dersin Program Yeterlilikleri vs. Öğrenme Kazanımları:
|
| # | Program Yeterlilikleri | Katkı (0-4) |
| 1 | Çeşitli hukuk disiplinlerine ilişkin kavram ve kurumları ve bu kavram ve kurumlar arasındaki ilişkileri sıralar. | 0 |
| 2 | Hukuk metodolojisi ile yorum yöntemlerinin bilgisine sahiptir. | 0 |
| 3 | Hukukun her bölümünde onunla ilgili yasal düzenlemelerden, yargı organlarının kararlarından, bunların gelişiminden ve bunlarla ilgili olarak bilimsel değerlendirmelerden haberdardır. | 0 |
| 4 | Hukuk uygulamasında karşılaşılan sorunları sıralar. | 0 |
| 5 | Mevzuat metinlerini, yargı kararlarını ve bilimsel kaynakları hukuk metodolojisinin sağladığı yöntemlerle inceler, yorumlar, değerlendirir. | 0 |
| 6 | Mevzuat metinleri, yargı kararları ve bilimsel kaynaklardan hareketle hukuk uygulamasında karşılaşılan sorunları çözer. | 0 |
| 7 | Hukuki uyuşmazlıkları mevzuat metinleri, yargı kararları ve doktrindeki görüşleri değerlendirerek çözüme kavuşturur. | 0 |
| 8 | Hukuk uygulamasında karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık sorunları çözmek için bireysel ve ekip üyesi olarak sorumluluk alır. | 0 |
| 9 | Sorumluluğu altında çalışanların bir proje çerçevesinde gelişimlerine yönelik etkinlikleri planlar ve yönetir. | 0 |
| 10 | Hukuk kuram ve uygulamasındaki gelişmeleri izleyerek değerlendirir. | 0 |
| 11 | Hukuk alanında edindiği bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir. | 0 |
| 12 | Yaşam boyu öğrenmeye ilişkin olumlu bir tutum geliştirir. | 0 |
| 13 | Hukukla ilgili konularda ilgili kişi ve kurumları bilgilendirir; düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini gerekçeli olarak yazılı ve sözlü olarak aktarır. | 0 |
| 14 | Toplumsal sorumluluk bilinci ile yaşadığı sosyal çevre için mesleki proje ve etkinlikler planlar ve uygular. | 0 |
| 15 | Bir yabancı dili en az Avrupa Dil Portföyü B1 Genel Düzeyinde kullanarak hukuk alanındaki bilgileri izler ve meslektaşları ile iletişim kurar. | 0 |
| 16 | Hukuk alanının gerektirdiği en az Avrupa Bilgisayar Kullanma Lisansı İleri Düzeyinde bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanır. | 0 |
| 17 | Türkiye Cumhuriyeti'nin toplumun huzuru, milli dayanışma ve adalet anlayışı içinde, insan haklarına saygılı, Atatürk milliyetçiliğine bağlı, Anayasanın Başlangıcında belirtilen temel ilkelere dayanan, demokratik, laik ve sosyal hukuk devleti niteliğini savunur ve korur. | 0 |
| 18 | Hukukçu olmanın gerektirdiği dürüstlük, adalet ve etik anlayışına sahiptir. | 0 |
| 19 | Somut uyuşmazlıkların adil biçimde çözülmesini sağlamaya çalışma, hukuki düzenlemeleri takip etme ve bu çerçevede yargılama sürecinde yer alabilecek alt yapıya sahiptir. | 0 |
| 20 | Evrensel hukuk ilkelerini özümsemiş; hukuksal sorunları olan ve olması gereken hukuk açısından algılama ve çözme yetkinliğine sahiptir. | 0 |