| Ders Adı | Kodu | Verildiği Yıl | Verildiği Yarıyıl | Süresi (T+U) | Yerel Kredisi | AKTS Kredisi |
| Mimarlık Tarihi Yazımı Üzerine Eleştirel Analiz | ARCH 612 | | | 3 + 0 | 3 | 7,50 |
| |
| Ders Bilgileri |
| Dersin Öğretim Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Doktora |
| Dersin Türü | Seçmeli |
| Dersin Veriliş Biçimi | Yüz Yüze |
| |
Dersin Öğrenme Kazanımları:
Bu dersi başarı ile tamamlayan öğrenciler: |
| 1. Mimarlık tarihi yazımının gelişimini ve disiplinlerarası ilişkilerini açıklayabilecek, |
| 2. Geleneksel ve çağdaş tarih yazımı metodolojilerini karşılaştırarak eleştirel analiz yapabilecek, |
| 3. Post-strüktürel ve post-kolonyal yaklaşımların mimarlık tarihi yazımına etkilerini değerlendirebilecek, |
| 4. Türkiye'deki mimarlık tarihi yazımı sorunlarını eleştirel olarak analiz edebilecek, |
| 5. Mimarlık tarihinin kuram ve eğitimle olan ilişkisini tartışabilecek. |
| |
| Dersin Önkoşulları ve Birlikte Alınması Gereken Dersler | Yok |
| Daha Önce Alınmış Olması Önerilen Dersler | Yok |
| |
Dersin Tanımı:
Mimarlık Tarihi Yazımı Üzerine Eleştirel Analiz dersinde, 19. yy.’da sanat tarihi kurumları altında gelişen ve sonrasında bağımsız bir disiplin olma sürecine giren mimarlık tarihi ve tarih yazımının diğer tarih disiplinleri (tarih, sanat tarihi, kültür tarihi, toplumsal tarih, vb.) ile olan ilişkisi, kanıtlar, araçlar, yöntemler ve konular çerçevesinde ele alınacaktır. Mimarlık tarihi yazımında geleneksel metodolojiler ve 1980 sonrasının post-strüktürel ve post-kolonyal yaklaşımları okumalar üzerinden değerlendirilecek, yeni eleştirel ve kuramsal perspektifler üzerinden tartışılacaktır. Bu tartışmanın bir parçası olarak Türkiye'de mimarlık tarihi yazımı sorunları da ele alınacaktır. Ayrıca mimarlık ve mimar tanımlarındaki değişime paralel olarak dönüşen mimarlık tarihi yazımı, mimarlık kuramı ve eğitimi ile olan ilişkisi açısından da irdelenecektir. Son olarak mimarlık tarihi yazımı üzerine gelecek perspektifleri tartışılacaktır.
|
| |
Üretken Yapay Zeka Kullanımı:
Öğrenciler literatür taraması ve kaynak analizlerinde destekleyici olarak yapay zeka araçlarını kullanabilirler. |
| |
| Dersin İçeriği (Haftalık Konu Dağılımı): |
| |
| Hafta | Konu |
| 1 | Ders içeriği, iş yükü ve ölçme yöntemlerinin tanıtılması. |
| 2 | Mimarlık tarihi: Disiplinler arası bir oluşumdan bağımsız bir disipline (Mimarlık Tarihi ile Tarih, Sanat Tarihi, Arkeoloji, Kültür Tarihi, Toplumsal Tarih çalışmaları arasındaki sınırlar, paylaşımlar ve etkileşimler) |
| 3 | Mimarlık tarihi yazımının geleneksel kanıtları, araçları, yöntem ve konuları (I) (Büyük Anlatılar; kanonlar; üslup ve dönem; biçim ve ikonografi) |
| 4 | Mimarlık tarihi yazımının geleneksel kanıtları, araçları, yöntem ve konuları (II) (Sanatçı/mimar biyografisi) |
| 5 | Mimarlık tarihi yazımının geleneksel kanıtları, araçları, yöntem ve konuları (III) (Jeopolitik; coğrafya-kültür; tipoloji) |
| 6 | Mimarlık tarihi yazımında 1980 sonrası görülen tematik yaklaşımlar ve yeni araştırma alanları* (I) (*temalar ve araştırma alanları dersin verileceği her dönem için aşağıdaki havuzdan seçilecektir. Havuza günceli takip edebilmek için ekleme yapılabilir: temsil; siyaset; ideoloji; ekonomi; coğrafi sınırlar- sınırsızlık;mahremiyet ve kamusallık; oryantalizm; oksidentalizm; küreselleşme ve yerellik; kimlik inşası; kolektif bellek; cinsiyet; toplumsal cinsiyet; ırk; görsellik ve mekan; mekan ve zaman; mekan ve beden, vb.) |
| 7 | Öğrenci ara sunumları ve tartışma |
| 8 | Mimarlık tarihi yazımında 1980 sonrası görülen tematik yaklaşımlar ve yeni araştırma alanları* (II) |
| 9 | Mimarlık tarihi yazımında 1980 sonrası görülen tematik yaklaşımlar ve yeni araştırma alanları* (III) |
| 10 | Türkiye'de mimarlık tarihi yazımı, gelişimi, sorunları |
| 11 | Mimarlık tarihi yazımı, kuramı ve eğitimi |
| 12 | Mimarlık tarihi yazımı üzerine gelecek perspektifleri |
| 13 | Öğrenci sunumları ve kapanış tartışması (I) |
| 14 | Öğrenci sunumları ve kapanış tartışması (II) |
| |
| Kaynaklar: |
| Adams, L.S. The Methodologies of Art, 1996
Arnold, D. Reading Architectural History Routledge 2002
Arnold, D., Altan Ergut, E., Turan Özkaya B. Rethinking Architectural Historiography Routledge 2006
Böröcz, Z., Verpoest, L. (der.) Imag(in)ing Architecture: Iconography in Nineteenth-Century Architectural Historical Publications Leuven ve Voorburg 2008
Colomina, B. Mahremiyet ve Kamusallık: Kitle İletişim Aracı Olarak Modern Mimari Metis 2011
Colomina, B. (der.) Sexuality and Space 1992
Çelik, Z. (der.) “Teaching the History of Architecture: A Global Inquiry”, özel sayılar, JSAH, Eylül 2002, Aralık 2002, Mart 2003 2002-2003
Giedon, S. Space, Time and Architecture 1941
Kızılyaprak, Z. A. Tarih Yazımında Yeni Yaklaşımlar: Küreselleşme ve Yerelleşme Türkiye Ekonomik ve Toplumsak Tarih Vakfı 2000 9757306800
Leach, A. Mimarlık Tarihi Nedir? KÜY 2010
Pevsner, A. A History of Building Types 1976
Porphyrios, D. (der.) “On the Methodology of Architectural History”, özel sayı, Architectural Design 51, sayı 6-7 (1981) 1981 |
| |
| Diğer Kaynaklar: |
| |
| |
| Öğretim Yöntem ve Teknikleri: |
| Dersler araştırma ödevleri, okumalar ve bunların sunumu ve tartışması üzerinden yürütülecektir. Ayrıca dönem ödevi olarak her bir öğrencinin belirlenecek bir konu üzerinde bir bildiri yazması ve sunması beklenmektedir. |
| |
| Değerlendirme Sistemi: |
| Yöntem | Adet | Katkı (%) |
| Ödev | 10 | %40 |
| Dönem Ödevi | 1 | %60 |
| |
| Ders İşbaşı Eğitimi (iş yerinde eğitim) Gerektiriyor mu? |
| Gerektirmiyor |
| |
Dersin Program Yeterlilikleri vs. Öğrenme Kazanımları:
|
| # | Program Yeterlilikleri | Katkı |
| 1 | Lisans düzeyinde kazanılan kuramsal düzeydeki yetkinlikler temelinde mimarlık, planlama, tasarım temel alanında özgün çalışmalar için gerekli temeli sağlayan ileri düzeyde bilgi ve kavrayış edinilmesi | 4 |
| 2 | Mimarlık ve genel olarak tasarım alanı ile diğer alanlar arasındaki ara yüzlerde bilginin doğası, kaynakları, bilgi üretimi ve bilginin sınanmasına ilişkin sorunlar konusunda eleştirel farkındalık edinilmesi | 4 |
| 3 | Mesleki yüksek lisansta mesleki uygulama yeterliliği için gerekli bilişsel ve pratik becerilerin kazanılması | 0 |
| 4 | Kazanılan bilgi, kavrayış ve problem çözme becerilerini yeni ve alışılagelenin dışındaki ortamlarda, alanıyla ilgili daha geniş, disiplinler arası, çok disiplinli ve disiplinler üstü bağlamlar içerisinde uygulanması | 3 |
| 5 | İlgili araştırma alanında yeni bilgi ve yöntemler geliştirebilme ve farklı alanlardan gelen bilgiyi tümleştirmek için gerekli uzmanlaşmış problem çözme becerilerine sahip olunması | 4 |
| 6 | Bir akademik araştırmayı eleştirel olarak yürütebilmek | 4 |
| 7 | Alanıyla ilgili uzmanlık gerektiren bir çalışmayı bağımsız olarak yönetebilme becerisine sahip olmak | 4 |
| 8 | Çalışma ve öğrenim ortamlarında bağımsız davranabilmek ve sorumluluk alabilmek ve bir proje tanımlayabilmek ve yönetebilmek | 0 |
| 9 | Alanında akademik veya uygulama alanlarında çalışan ekiplerin mesleki bilgi ve pratiğine katkıda bulunmak | 0 |
| 10 | Bir çalışmada ulaşılan bulgular ve sonuçlar ile bunların temelinde yatan bilgi ve rasyoneli uzman olan ve olmayan gruplarla açık ve sistemli bir biçimde paylaşabilmek | 0 |
| 11 | Alanının gerektirdiği düzeyde bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini ileri düzeyde etkileşimli olarak kullanabilmek | 0 |
| 12 | Bir akademik araştırmayı sistemli ve eleştirel olarak yürütebilmek, ulusal ve uluslararası ortamlarda bildiri sunabilmek ve yayın yapabilmek | 0 |
| 13 | Uygulama yeterliliği için geçerli sertifikasyonu kazanmak ve gerekli yetkinliklere sahip olabilmek | 0 |
| 14 | Bilgi ve kararlarının uygulanmasından doğabilecek toplumsal ve etik sorumluluklarının bilincinde olarak, bilgiyi tümleştirebilmek | 0 |
| 15 | Alanı ile ilgili konularda strateji, politika ve uygulama planları geliştirebilmek ve elde edilen sonuçları, kalite süreçleri çerçevesinde değerlendirebilmek | 0 |
| 16 | Alanıyla ilgili kapsamlı projeler üretebilmek: kazandığı bilgi, kavrayış ve becerileri kullanarak [disiplinler arası, çok disiplinli disiplinler üstü bir yaklaşımla] farklı ölçeklerde tasarım / planlama kararları verme konusundaki kapasitesini ortaya koyabilmek, kapsamlı bir proje üretebilmek | 0 |