| Ders Adı | Kodu | Verildiği Yıl | Verildiği Yarıyıl | Süresi (T+U) | Yerel Kredisi | AKTS Kredisi |
| Çeviri Amaçlı Söylem Çözümlemesi | TINS 206 | 2 | 2 | 3 + 0 | 3 | 5,00 |
| |
| Ders Bilgileri |
| Dersin Öğretim Dili | İngilizce |
| Dersin Seviyesi | Lisans |
| Dersin Türü | Zorunlu |
| Dersin Veriliş Biçimi | Yüz Yüze |
| |
Dersin Öğrenme Kazanımları:
Bu dersi başarı ile tamamlayan öğrenciler: |
| 1. Söylem Çözümlemesinin temel kavramlarını, kuramlarını ve yöntemlerini öğrenme ve uygulayabilme. |
| 2. Çeviri amaçları doğrultusunda, kaynak dil ve hedef dil metinlerini SÇ’nin kuramsal temelleri doğrultusunda analiz edebilme. |
| 3. SÇ yöntemleri ışığında çeviri problemlerini eleştirel bir bakış açısıyla belirleyebilme. |
| 4. SÇ ile ilgili bilgileri araştırma, sentezleme ve uygulayabilme. |
| 5. SÇ yöntemlerini uygulamak üzere bağımsız olarak ya da grup halinde çalışabilme becerisi geliştirme.. |
| 6. SÇ yöntemlerini uygulamak üzere bağımsız olarak ya da grup halinde çalışabilme becerisi geliştirme. |
| 7. Çeviri uygulamalarında sorgulayıcı bir yaklaşım geliştirebilme. |
| |
| Dersin Önkoşulları ve Birlikte Alınması Gereken Dersler | Yok |
| Daha Önce Alınmış Olması Önerilen Dersler | Yok |
| |
Dersin Tanımı:
Bu ders, çevirinin yalnızca yapısal eşdeğerliğe odaklanan bir dilsel uygulama olmadığını, aynı zamanda inşa edilmiş söylemlerle şekillenen sosyo-kültürel, iletişimsel, ideolojik ve bilişsel bir etkinlik olduğunu temel almaktadır. Dersin amacı, öğrencilere Söylem Çözümlemesi (DA) alanında kuramsal ve pratik temelleri kazandırmak; çeviribilimle ilişkili temel kavramları, kuramları ve yöntemleri tanıtmaktır.
Öğrenciler, söylemin farklı metinsel ve kültürel bağlamlarda nasıl işlediğini inceleyecek; anlamın nasıl kurulduğunu, müzakere edildiğini ve dönüştürüldüğünü öğreneceklerdir. Farklı söylem türleriyle eleştirel bir şekilde ilgilenerek, metinlerde yer alan dilsel, toplumsal, ideolojik ve yanıltıcı unsurları belirleyip bunların çeviri süreçlerinde değerlendirme becerisi geliştireceklerdir. Ders aynı zamanda söylemsel üretimlerin şekillenmesinde güç, ideoloji ve bağlamın rolünü vurgulayarak, öğrencilerin yüzeysel dilsel eşdeğerliğin ötesine geçen bilinçli çeviri kararları almalarını sağlayacaktır.
Kuramsal tartışmalarla uygulamalı analizleri bir araya getiren bu ders, öğrencilere söylem duyarlı bir bakış açısıyla çeviri yaklaşımı benimsemeleri yönünde rehberlik edecektir. |
| |
| Dersin İçeriği (Haftalık Konu Dağılımı): |
| |
| Hafta | Konu |
| 1 | Söylem ve Söylem Çözümlemesine Giriş: “Söylem” nedir? Terimin etimolojisi ve tanımı. Metin ve Söylem; Cümle ve Söylem Parçası (Sözce) Söylem Çözümlemesi (SÇ) nedir? Farklı amaçlara hizmet eden farklı alanlarda SÇ uygulamaları. Neden söylem çalışılır? Söylemin çeviriyle ne ilgisi vardır? Dille neler yaparız? |
| 2 | Belirli bir söylem nasıl şekillenir? Temel belirleyiciler nelerdir?: Katılımcılar, amaç, cinsiyet, yaş, güç ve ideoloji, politik ve kültürel bağlam, retorik stratejiler, psikolojik etmenler, vb. |
| 3 | Söylem ve Edim: Austin -"How to Do Things with Words"? 1. Doğrusal ve dolaylı söz eylemler: Düzsöz, edimsöz, etkisöz. Performatives. Grice: İletişimsel maximler. İşbirliği İlkesi. İletişimsel çıkarımlar. Anlamsal önvarsayımlar. Bağıntı Kuramı: Sperber ve Wilson. |
| 4 | Devam. |
| 5 | Sınıf içi çalışma: Söylem örnekleri çözümlemeleri. |
| 6 | Söylem ve Kimlik: Söylem aracılığıyla kimlik sunumu nasıl yapılandırılır? Bireysel, toplumsal,ulusal ve grup kimliklerinin söylemde yansıması. |
| 7 | Ara sınav. Sınav sonrası soruların değerlendirilmesi. |
| 8 | Çok-modlu Söylem Çözümlemesi. Görsel, işitsel ve sözel birimler ve etkileşimleri. Bu etkileşimlerin anlamı oluşturmadaki rolleri. |
| 9 | Eleştirel Söylem Çözümlemesi: Dil, güç ve ideoloji. Görünenin ötesini inceleme: Dil yoluyla zihni etkileme. ESÇ yaklaşımları, yöntemler ve uygulamalar. |
| 10 | Mantıksal Yanıltmacalar: Söylemde formal ve informal yanıltmacalar. Çeviri süreçlerinde yansımaları. |
| 11 | Politika Söylemi: propaganda Çözümlemesi. Çeviride uygulamalar. |
| 12 | Sınıf içi çalışma: Söylem örnekleri çözümlemeleri. |
| 13 | Dönem ödevi bilgileri. Temel adımların açıklanması, bilgilendirme ve tartışma. |
| 14 | devam. Genel tekrar. Final sınavıyla ilgili bilgi. |
| |
| Kaynaklar: |
| • Paltridge, Brian (2012) Discourse Analysis: An Introduction. 2nd edition Bloomsbury.
• Munday, Jeremy and Zhang, Meifang (Eds.) (2017) Discourse Analysis in Translation Studies. John Benjamins.
• Schäffner, Christina (2000) Discourse Analysis for Translation and Translator Training: Status, Needs, Methods, Current Issues in Language and Society, 7:3, 177-184, DOI: 10.1080/13520520009615580
http://dx.doi.org/10.1080/13520520009615580van
• Dijk, T. A. (2008) Discourse and Context: A Sociocognitive approach. Cambridge Un. Press.
|
| |
| Diğer Kaynaklar: |
| • O’Keeffe, Anne (2006) Investigating Media Discourse. Routledge.
• Talbot, Mary (2007) Media Discourse: Representation and Interaction. Edinburgh Un. Press.
• de Beaugrande, R.A. and Dressler, U.D. (1981) Introduction to Text Linguistics . Longman.
• Bhatia, V.K. (1993) Analysing genre: Language Use in Professional Settings . Longman.
• Machin, David and Mayr Andrea (2012) How to do Critical Discourse Analysis: A Multimodal Introduction. Sage.
|
| |
| Öğretim Yöntem ve Teknikleri: |
| • Ders içeriği, 14 haftalık dönem boyunca, vize sınavı da dahil edilerek organize edilmiştir. Öğrenciler, derslerde sunulan materyallerden, etkinliklerden ve ödevlerden sorumludur. Devamsızlık nedeniyle kaçırılan bilgi ve görevleri telafi etmek öğrencinin sorumluluğundadır.
• Tüm ders materyalleri Webonline sistemine yüklenecektir. Bu materyaller haftalık .ppt sunumları, temel ve ek okumalar, makaleler, videolar ve diğer dijital kaynakları içerecektir. Öğrenciler Webonline’ı düzenli olarak kontrol etmelidir.
• Öğrenciler notlarını dönem içinde ve dönem sonunda OGBS üzerinden görüntüleyebileceklerdir. Öğrenci notlarının gizliliği ve mahremiyeti kesinlikle korunacaktır.
• Vize telafi sınavı yalnızca Üniversite Sağlık Merkezi tarafından onaylanmış sağlık raporları ile mümkündür.
• Ödev teslim tarihleri kesindir. Hiçbir mazeret kabul edilmeyecek, e-posta yoluyla geç teslimatlar alınmayacaktır. Lütfen ek süre veya istisna talebinde bulunmaktan kaçınınız.
• Tüm dersler ve sınavlar yüz yüze yapılacaktır.
• Öğrencilerin %80 devam zorunluluğu vardır. Bu, 14 haftalık ders süresi boyunca en fazla 9 saat (haftada 3 saatlik ders üzerinden toplam 3 hafta) devamsızlığa izin verildiği anlamına gelir. Devam durumu imza ile titizlikle takip edilecektir. |
| |
| Değerlendirme Sistemi: |
| Yöntem | Adet | Katkı (%) |
| Ara Sınav | 1 | %30 |
| Final Sınavı | 1 | %30 |
| Dönem Ödevi | 1 | %30 |
| Sınıf Tartışmaları | 14 | %10 |
| |
| Ders İşbaşı Eğitimi (iş yerinde eğitim) Gerektiriyor mu? |
| Gerektirmiyor |