| Ders Adı | Kodu | Verildiği Yıl | Verildiği Yarıyıl | Süresi (T+U) | Yerel Kredisi | AKTS Kredisi |
| Malzemelerin Isıl İşlemleri | MSE 426 | | | 3 + 0 | 3 | 5,00 |
| |
| Ders Bilgileri |
| Dersin Öğretim Dili | İngilizce |
| Dersin Seviyesi | Lisans |
| Dersin Türü | |
| Dersin Veriliş Biçimi | Yüz Yüze |
| |
Dersin Öğrenme Kazanımları:
Bu dersi başarı ile tamamlayan öğrenciler: |
| 1. Öğrenci, metalik malzemelerin iç yapıları ile mekanik özellikleri arasındaki ilişkiyi açıklayabilir. |
| 2. Öğrenci, çelikler ve alaşımlar için uygun ısıl işlem prosedürlerini seçebilir ve bu prosedürlerin mikroyapı üzerindeki etkilerini analiz edebilir. |
| 3. Öğrenci, yüzey işleme tekniklerini tanıyabilir ve bu tekniklerin malzeme performansına etkilerini değerlendirebilir. |
| |
| Dersin Önkoşulları ve Birlikte Alınması Gereken Dersler | Yok |
| Daha Önce Alınmış Olması Önerilen Dersler | Yok |
| |
Dersin Tanımı:
Isıl işlem nedeniyle oluşan malzeme özelliklerindeki değişimler. Demir-karbon sistemi. Çözünürlük. Östenitleme, östenitin dönüşümü, mikro yapı gelişimi. Mikroyapı-özellik ilişkisi. I-T (izotermal dönüşüm) ve C-T (sürekli soğuma dönüşüm) diyagramları, tavlama, normalizasyon, sertleştirme, kritik soğuma hızı (CCR). Gerçek soğuma hızı, su verme ortamları, boyut ve kütle etkisi. Basit karbonlu ve alaşımlı çeliklerde sertleşebilirlik ve sertleşebilirlik verilerinin uygulamaları. Temperleme. İkincil sertleşme, temper gevrekleşmesi, östemperleme. Yüzey sertleştirme (alev ve endüksiyonla sertleştirme, sementasyon, nitrasyon vb.). Kalıntı gerilmelerin oluşumu ve etkisi, martemperleme. |
| |
| Dersin İçeriği (Haftalık Konu Dağılımı): |
| |
| Hafta | Konu |
| 1 | Mühendislik Malzemelerinin Sınıflandırılması |
| 2 | Demir Esaslı Alaşımların Sınıflandırılması, Demir-demir karbür yarı kararlı denge faz diyagramı (İnvariant reaksiyonlar; Fazların özellikleri) |
| 3 | Demir-demir karbür metastabil denge faz diyagramı • Denge koşullarında soğutulmuş çeliklerin mikroyapısal incelemesi • Denge koşullarında soğuma sırasında mevcut fazların belirlenmesi (Kaldıraç kuralı) • Demirde karbon çözünürlük sınırı ve çözünürlüğü |
| 4 | Çeliklerin Isıl İşlemi • Isıl işlemle oluşan fazların özellikleri • TTT (Sıcaklık-Zaman-Dönüşüm) diyagramları • Tavlama (tavlama çeşitleri) ve normalleştirme, IT ve CCT diyagramlarının kullanımı |
| 5 | Çeliklerin Isıl İşlemi • Sertleştirme (CCT diyagramları) • Sertleştirme (martenzitik dönüşümün önemli özellikleri) • Sertleşebilirlik (sertleşebilirliğin belirlenmesi, sertleşebilirlik verilerinin kullanımı) • Geleneksel su verme ve temperleme, Martemperleme ve Östemperleme |
| 6 | Alaşımlı Çelikler • Alaşım elementi çeşitleri • Alaşımlamanın çeliklerin mekanik özellikleri ve ısıl işlem tepkisi üzerindeki etkisi • Çeliklerin standart tanımlamaları |
| 7 | Ara Sınav |
| 8 | Takım ve Kalıp Çelikleri • Takım ve kalıp çeliklerinin sınıflandırılması ve özellikleri, Uygulama alanları |
| 9 | Çelikler için Yüzey Sertleştirme Yöntemleri • Sementasyon, Nitrürleme, Siyanürleme ve Karbonitrasyon • Alevle ve indüksiyonla sertleştirme |
| 10 | Paslanmaz Çelikler • Korozyon ve bozulma • Paslanmaz çeliklerin sınıflandırılması ve özellikleri |
| 11 | Cast Irons - Classification and properties of cast irons - Microstructural characterization of equilibrium cooled cast irons - Modification of microstructures |
| 12 | Yaygın Demir Dışı Alaşımlara Uygulanan Isıl İşlem Prosedürleri |
| 13 | Demir Dışı Metaller ve Alaşımlar • Alüminyum, Bakır, Magnezyum ve Titanyum alaşımlarının özellikleri ve uygulamaları, Çökelme sertleşmesi |
| 14 | Proje Sunumları |
| |
| Kaynaklar: |
| 1-Avner, S. H, Introduction to Physical Metallurgy, 2nd Edition., McGraw-Hill, New York, 1974, ISBN 0070024995.
2-Romesh C. Sarma, Principles of Heat Treatment of Steels, New Age International Ltd., 1996, ISBN 81-224-0869-9. |
| |
| Diğer Kaynaklar: |
| 1-Brandt D. A., Warner J. C., Metallurgy Fundamentals, 4th edition, The Goodheart-Willcox Company, Inc. Illionis, 2009, ISBN 1605250791
2-Shackelford J. F.,, Introduction to Materials Science for Engineers, 7th Edition, Macmillan Publishing Company, 2009, ISBN 0136081681
3-Roberts G. A., Cary R. A., Tool Steels, 5th edition, American Society for Metals, 1998, ISBN 0-87170-599-0
|
| |
| Öğretim Yöntem ve Teknikleri: |
| Bu ders uygulama dersi olmadan 3 saat teorik ders olarak tasarlanmıştır. Derste öğrencilerin teorik altyapısı ile konu hakkındaki anlama düzeylerini arttırmak amaçlanmıştır. Dersler, öğrencilerin takip edecekleri ders kitabı, referans kitabı veya ppt dosyalarında bulunan bilgilerdeki önemli noktaların kritik edilmesi şeklinde olacaktır. Dersler, hem tahtanın hem de ppt sunumları gibi görsel araçların kullanılmasıyla gerçekleştirilmektedir. Öğrencilerin duruma gore ödev veya konuyla ilgili bir dönem ödevi yapmaları beklenmektedir. |
| |
| Değerlendirme Sistemi: |
| Yöntem | Adet | Katkı (%) |
| Ara Sınav | 1 | %25 |
| Dönem Ödevi | 1 | %35 |
| Final Sınavı | 1 | %40 |
| |
| Ders İşbaşı Eğitimi (iş yerinde eğitim) Gerektiriyor mu? |
| Gerektirmiyor |