| Ders Adı | Kodu | Verildiği Yıl | Verildiği Yarıyıl | Süresi (T+U) | Yerel Kredisi | AKTS Kredisi |
| Osmanlı Mimarlığı, Sanatı ve Görsel Kültürünü Anlamak (15 - 18.yy) | ARCH 519 | | | 3 + 0 | 3 | 7,50 |
| |
| Ders Bilgileri |
| Dersin Öğretim Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Yüksek Lisans |
| Dersin Türü | Seçmeli |
| Dersin Veriliş Biçimi | Yüz Yüze |
| |
Dersin Öğrenme Kazanımları:
Bu dersi başarı ile tamamlayan öğrenciler: |
| 1. Osmanlı mimari ve sanatsal üretiminin dönemsel gelişim süreçlerini açıklayabilecek, |
| 2. Osmanlı görsel kültür ürünlerini ve bunların üretim bağlamlarını değerlendirebilecek, |
| 3. Mimari, sosyal ve siyasi bağlam arasındaki ilişkileri eleştirel olarak analiz edebilecek |
| 4. Osmanlı Mimarlık Tarihi yazımındaki genel paradigmaları sorgulayarak, alternatif yorumlar geliştirebilecektir |
| |
| Dersin Önkoşulları ve Birlikte Alınması Gereken Dersler | Yok |
| Daha Önce Alınmış Olması Önerilen Dersler | Yok |
| |
Dersin Tanımı:
Bu ders Osmanlı devletinin 15.yy’dan 18.yy’a kadar geçirmiş olduğu mimari, sanatsal ve görsel değişimlerin incelenmesini ve bu değişimlerin ortaya çıkmasındaki sosyal, kültürel ve ekonomik koşulların araştırılması ve tartışılmasını kapsamaktadır. Bu dersin amaçları; İstanbul’un fethi ile başlayan değişim sürecinden 18.yy sonuna kadar Osmanlı devletinin yapı yapma pratiklerinin tanıtılması, bu pratiklerin ilişkili olduğu siyasi ve sosyal çevre hakkında bilgi edinilmesi, Osmanlı devletinin törensel geleneklerinden, minyatür ve dekoratif sanatlara kadar ürettiği görsel kültürün anlaşılması olarak sıralanmaktadır. Bunu yaparken Osmanlı Mimarlık tarihi yazımındaki döneme ait genellemelerin ve paradigmaların tartışılması da hedeflenmektedir. |
| |
Üretken Yapay Zeka Kullanımı:
Öğrenciler, literatür taraması ve görsel materyallerin araştırılması aşamalarında yapay zeka araçlarını destekleyici olarak kullanabilirler. |
| |
| Dersin İçeriği (Haftalık Konu Dağılımı): |
| |
| Hafta | Konu |
| 1 | Derse giriş, ders içeriği hakkında bilgi verilmesi, ödev konularının belirlenmesi |
| 2 | Fetih sonrası İstanbul; kültürel ve kentsel gelişimler |
| 3 | 16.yy Osmanlı Mimarlığı ve Topkapı Sarayı Törenleri |
| 4 | Mimar Sinan Dönemini Anlama |
| 5 | Mimar Sinan Dönemini Anlama (devam) |
| 6 | Osmanlıda Minyatür ve Mekan İlişkisi |
| 7 | Osmanlıda Minyatür ve Mekan İlişkisi (devam) |
| 8 | 16.yy mimarlığında merkez-perifer ilişkisi |
| 9 | Batı ile ilişkiler- Osmanlı 17.yy yapıları |
| 10 | 18.yy Osmanlı Dünyası, Mimari ve Sanatını anlamak |
| 11 | ‘Şarkıyatçılık’ |
| 12 | Seyyahlar üzerinden Osmanlı-Batı ikilemi |
| 13 | Final Sunumları |
| 14 | Final Sunumları |
| |
| Kaynaklar: |
| Hafta 3 : Osmanlı Dünyası; Kavramsal Çerçeve
- Kafadar, C. İki Cihan Aresinde Osmanlı: Osmanlı Devleti’nin Kuruluşu, İstanbul: Birleşik Yayınevi, 2010, ss. 1-16.
- Kafadar, C. Kendine Ait bir Roma: Diyar-ı Rum'da Kültürel Coğrafya ve Kimlik Üzerine, İstanbul: Metis Yayınları, 2017, ss. 15-55.
Hafta 4: Osmanlı Dünyası; II. Mehmed’in İmparatorluk İnşaası
- Necipoğlu, G. Topkapı Sarayı: 15. ve 16. Yüzyılda Mimari, Tören ve İktidar, İstanbul: YKY, 2007, ss. 27-58.
- Hobsbawm, E. Geleneğin İcadı, İstanbul: Agora Kitaplığı, 2006, ss. 1-18
Hafta 5: 16. yy’da Osmanlı Toplumu I
- Necipoğlu, G. Sinan Çağı: Osmanlı İmparatorluğu'nda Mimari Kültür, İstanbul: Bilgi Ünv. Yayınları, 2013, ss. 31-56.
- Necipoğlu, G. Sinan Çağı: Osmanlı İmparatorluğu'nda Mimari Kültür, İstanbul: Bilgi Ünv. Yayınları, 2013, ss. 57-90.
Hafta 6: Osmanlı Mimarları (15-17. yy)
- Tu¨rk Mimarisinde İz bırakanlar, “Türk Mimarisinde Abide Şahsiyetler I”, Ankara, 2015, ss. – 13-40.
- Tu¨rk Mimarisinde İz bırakanlar, “Türk Mimarisinde Abide Şahsiyetler I”, Ankara, 2015, ss. – 41-74. Hafta 7: 16. yy’da Osmanlı Toplumu II
- Necipoğlu, G. Sinan Çağı: Osmanlı İmparatorluğu'nda Mimari Kültür, İstanbul: Bilgi Ünv. Yayınları, 2013, ss. 677-698.
- Şenyurt, O. Osmanlı Mimarisinin Temel İlkeleri, İstanbul: Doğu Kitabevi, 2015, ss. 161-185; 235-244.
Hafta 8: Osmanlı Minyatür Sanatı
- Erzen, J. “Mekân ve Sahneleme: 16. Yu¨zyılda Osmanlı Mimarisi ve Resim Sanatı” in Osmanlı Mimarlığının 7 Yüzyılı “Uluslarüstü Bir Miras”, İstanbul: YEM Yayınları 2000, ss. 50-55.
- Batırbaygil, H. “Klasik Osmanlı Mimari Estetiğinin Arka Alanına Bir Yolculuk” in Osmanlı Mimarlığının 7 Yüzyılı “Uluslarüstü Bir Miras”, İstanbul: YEM Yayınları 2000, ss 60-63.
Hafta 9: 17. yy Osmanlı Mimarlığı
- Thys-S¸enocak, L. “The Yeni Valide Mosque Complex at Emino¨nu¨”, Muqarnas, vol.15, 1998, pp. 58-70. –
- Kuban, D. Osmanlı Mimarisi, İstanbul: Yem Yayınları, 2007, pp. 505-536.
- Rüstem, Ü. “Devşirme Malzeme (Spolia) ve On Sekizinci Yüzyıl İstanbul’unda Tarihe Başvurmak”, Devşirme malzemenin (Spolia) Yeniden Doğuşu: Antikçağ'dan Osmanlı'ya Anadolu'da Objelerin, Materyallerin ve Mekânların Sonraki Yaşamları, İstanbul: Anamed, 2018, ss. 297-315. |
| |
| Diğer Kaynaklar: |
| And, Metin Osmanlı tasvir sanatları : minatür. Türkiye İş Bankası 2002
Atıl, Esin. Levni and the Surname : the story of an eighteenth-century Ottoman festival Koçbank
1999
Chardin, John, Sir, Editör: Yerasimos, S. Chardin seyahatnamesi : İstanbul, Osmanlı toprakları, Gürcistan Kitap Yayınevi 2014
Erzen, Jale Mimar Sinan estetik bir analiz Şevki Vanlı Mimarlık Vakfı 1996
Evliya Çelebi Evliya Çelebi Seyahatnamesi YKY 1996
Goodwin, Godfrey A History of Ottoman Architecture Thames & Hudson 2003
Kuban, Doğan Osmanlı Mimarisi YEM 2016
Necipoğlu Gülru Sinan Çağı Osmanlı İmparatorluğu’nda Mimari Kültür İstanbul Bilgi Ünv. Yay. 2013
Necipoğlu Gülru 15.ve 16. Yüzyılda Topkapı Sarayı - Mimari , Tören ve İktidar YKY 2014
Said, Edward W. Şarkiyatçılık : Batı'nın şark anlayışları Metis Yayınları 2003
Tanındı, Zeren Türk minyatür sanatı. Türkiye İş Bankası 1996
|
| |
| Öğretim Yöntem ve Teknikleri: |
| Ders, seminer ve tartışma tabanlıdır. Öğrencilerin haftalık okumaları önceden tamamlayarak derse hazırlıklı gelmeleri beklenmektedir. Katılım ve etkileşim dersin önemli bir parçasıdır; bu nedenle öğrencilerin aktif katılımı teşvik edilmektedir. |
| |
| Değerlendirme Sistemi: |
| Yöntem | Adet | Katkı (%) |
| Aktiviteler | 8 | %25 |
| Sunum | 1 | %15 |
| Dönem Ödevi | 1 | %60 |
| |
| Ders İşbaşı Eğitimi (iş yerinde eğitim) Gerektiriyor mu? |
| Gerektirmiyor |
| |
Dersin Program Yeterlilikleri vs. Öğrenme Kazanımları:
|
| # | Program Yeterlilikleri | Katkı |
| 1 | Lisans düzeyinde kazanılan kuramsal düzeydeki yetkinlikler temelinde mimarlık, planlama, tasarım temel alanında özgün çalışmalar için gerekli temeli sağlayan ileri düzeyde bilgi ve kavrayış edinilmesi | 3 |
| 2 | Mimarlık ve genel olarak tasarım alanı ile diğer alanlar arasındaki ara yüzlerde bilginin doğası, kaynakları, bilgi üretimi ve bilginin sınanmasına ilişkin sorunlar konusunda eleştirel farkındalık edinilmesi | 4 |
| 3 | Mesleki yüksek lisansta mesleki uygulama yeterliliği için gerekli bilişsel ve pratik becerilerin kazanılması | 0 |
| 4 | Kazanılan bilgi, kavrayış ve problem çözme becerilerini yeni ve alışılagelenin dışındaki ortamlarda, alanıyla ilgili daha geniş, disiplinler arası, çok disiplinli ve disiplinler üstü bağlamlar içerisinde uygulanması | 4 |
| 5 | İlgili araştırma alanında yeni bilgi ve yöntemler geliştirebilme ve farklı alanlardan gelen bilgiyi tümleştirmek için gerekli uzmanlaşmış problem çözme becerilerine sahip olunması | 3 |
| 6 | Bir akademik araştırmayı eleştirel olarak yürütebilmek | 3 |
| 7 | Alanıyla ilgili uzmanlık gerektiren bir çalışmayı bağımsız olarak yönetebilme becerisine sahip olmak | 3 |
| 8 | Çalışma ve öğrenim ortamlarında bağımsız davranabilmek ve sorumluluk alabilmek ve bir proje tanımlayabilmek ve yönetebilmek | 0 |
| 9 | Alanında akademik veya uygulama alanlarında çalışan ekiplerin mesleki bilgi ve pratiğine katkıda bulunmak | 0 |
| 10 | Bir çalışmada ulaşılan bulgular ve sonuçlar ile bunların temelinde yatan bilgi ve rasyoneli uzman olan ve olmayan gruplarla açık ve sistemli bir biçimde paylaşabilmek | 0 |
| 11 | Alanının gerektirdiği düzeyde bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini ileri düzeyde etkileşimli olarak kullanabilmek | 0 |
| 12 | Bir akademik araştırmayı sistemli ve eleştirel olarak yürütebilmek, ulusal ve uluslararası ortamlarda bildiri sunabilmek ve yayın yapabilmek | 2 |
| 13 | Uygulama yeterliliği için geçerli sertifikasyonu kazanmak ve gerekli yetkinliklere sahip olabilmek | 0 |
| 14 | Bilgi ve kararlarının uygulanmasından doğabilecek toplumsal ve etik sorumluluklarının bilincinde olarak, bilgiyi tümleştirebilmek | 0 |
| 15 | Alanı ile ilgili konularda strateji, politika ve uygulama planları geliştirebilmek ve elde edilen sonuçları, kalite süreçleri çerçevesinde değerlendirebilmek | 0 |
| 16 | Alanıyla ilgili kapsamlı projeler üretebilmek: kazandığı bilgi, kavrayış ve becerileri kullanarak [disiplinler arası, çok disiplinli disiplinler üstü bir yaklaşımla] farklı ölçeklerde tasarım / planlama kararları verme konusundaki kapasitesini ortaya koyabilmek, kapsamlı bir proje üretebilmek | 0 |