| Ders Adı | Kodu | Verildiği Yıl | Verildiği Yarıyıl | Süresi (T+U) | Yerel Kredisi | AKTS Kredisi |
| Sürdürülebilir Bina Tasarımı İlkeleri | ARCH 509 | | | 3 + 0 | 3 | 7,50 |
| |
| Ders Bilgileri |
| Dersin Öğretim Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Yüksek Lisans |
| Dersin Türü | Seçmeli |
| Dersin Veriliş Biçimi | Yüz Yüze |
| |
Dersin Öğrenme Kazanımları:
Bu dersi başarı ile tamamlayan öğrenciler: |
| 1. Sürdürülebilirlik temel felsefesini bilir |
| 2. Yaşam döngüsü değerlendirmeye dayalı ilkeler bağlamında analiz yapar |
| 3. Konu ile ilgili mevzuata uygunluğu sorgulayabilir |
| 4. Öğrenci, sürdürülebilir bina tasarımının temel ilkelerini tanımlar ve yapı-çevre ilişkisini çevresel sürdürülebilirlik ilkeleri doğrultusunda değerlendirir. |
| 5. Yapıların yaşam döngüsü, kaynak korunumu ve atık yönetimi konularında bilgi sahibi olur ve bu bilgileri tasarım sürecine entegre eder. |
| |
| Dersin Önkoşulları ve Birlikte Alınması Gereken Dersler | Yok |
| Daha Önce Alınmış Olması Önerilen Dersler | Yok |
| |
Dersin Tanımı:
Bu ders, sürdürülebilir bina tasarımının temel ilkelerini kapsamlı bir şekilde ele almayı amaçlamaktadır. Yapı ile çevresi arasındaki ilişki, çevresel sürdürülebilirlik kavramı çerçevesinde değerlendirilmekte; doğal kaynakların korunması, enerji verimliliği, su tasarrufu, atık yönetimi ve karbon salımının azaltılması gibi konular tartışılmaktadır. Yaşam döngüsü değerlendirmesi (LCA) yaklaşımıyla yapıların çevresel etkilerinin bütüncül bir şekilde analiz edilmesi hedeflenirken, sürdürülebilir malzeme seçimi ve ekolojik tasarım ilkeleri de ders kapsamında yer almaktadır. Ayrıca, güncel yasa, yönetmelik, standartlar ve sürdürülebilirlik sertifikasyon sistemleri hakkında bilgiler sunularak öğrencilerin mevzuata dayalı bilinçli tasarım kararları alabilmesi desteklenmektedir. Kuramsal içerikler, güncel uygulama örnekleri ve vaka analizleri ile pekiştirilir; öğrencilerin, sürdürülebilir bina tasarımını teorik bilgi ile pratiği bütünleştirerek ele almaları ve çevresel etkileri en aza indiren özgün çözümler geliştirmeleri beklenir. |
| |
Üretken Yapay Zeka Kullanımı:
Bu ders kapsamında üretken yapay zekâ araçlarının, sürdürülebilir bina tasarımı sürecinde destekleyici bir araç olarak kullanılması teşvik edilmektedir. Öğrencilerin, yapı-çevre ilişkileri, yaşam döngüsü değerlendirmesi, malzeme seçimleri ve enerji verimliliği gibi alanlarda üretken yapay zekâdan faydalanarak alternatif tasarım senaryoları geliştirmeleri beklenmektedir. Ayrıca, sürdürülebilirlik kriterlerine dayalı grafik üretimi, görselleştirme, simülasyon çıktılarının yorumlanması ve metin destekli araştırma süreçlerinde bu teknolojilerin bilgi üretimini zenginleştiren bir araç olarak değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. |
| |
| Dersin İçeriği (Haftalık Konu Dağılımı): |
| |
| Hafta | Konu |
| 1 | Giriş: Kavramlar, Tanımlar |
| 2 | Sürdürülebilir mimarlıkta tasarım ilkeleri |
| 3 | Kaynakların korunumu |
| 4 | Yaşam döngüsü değerlendirme |
| 5 | Yaşanabilir çevrelerin tasarım ilkeleri |
| 6 | Binalarda enerji ve su verimliliği |
| 7 | Suyu korumayı başarma yolları |
| 8 | Malzemeyi korumayı başarma yolları |
| 9 | Yaşam döngüsü tasarımı |
| 10 | Örnek uygulamalar |
| 11 | Örnek uygulamalar |
| 12 | Örnek uygulamalar / kentsel ölçek |
| 13 | Ödev sunumları |
| 14 | Ödev sunumları |
| |
| Kaynaklar: |
| G. Çelebi, A. B. Gültekin, G. U. Harputlugil, A. Tereci, M. Bedir Yapı-Çevre İlişkileri Mimarlar Odası Sürekli Mesleki Gelişim Merkezi 2008 9944896454 |
| |
| Diğer Kaynaklar: |
| W. Forster, D. Hawkes Energy Efficient Buildings: Architecture, Engineering, Environment W. W. Norton & Company 2002 0 393 7309 1
N. Lehner Heating, Cooling, Lighting: Sustainable Design Methods for Architects John Wiley and Sons Inc. 2009 978-0470048092
Gauzin-Müller, D. Sustainable Architecture and Urbanism: Design, Construction, Examples, Birkhäuser Basel, 1st edition, 2002
C. Schittich (ed.) Solar Architecture in Detail Detail 2003 3-7643-0747-1
|
| |
| Öğretim Yöntem ve Teknikleri: |
| Haftalık 3 saat teorik derste; konu aktarımı, tartışmalar ve örnek proje incelemelerine bağlı değerlendirmeleri içerir. |
| |
| Değerlendirme Sistemi: |
| Yöntem | Adet | Katkı (%) |
| Ara Sınav | 1 | %40 |
| Final Projesi | 1 | %60 |
| |
| Ders İşbaşı Eğitimi (iş yerinde eğitim) Gerektiriyor mu? |
| Gerektirmiyor |
| |
Dersin Program Yeterlilikleri vs. Öğrenme Kazanımları:
|
| # | Program Yeterlilikleri | Katkı |
| 1 | Lisans düzeyinde kazanılan kuramsal düzeydeki yetkinlikler temelinde mimarlık, planlama, tasarım temel alanında özgün çalışmalar için gerekli temeli sağlayan ileri düzeyde bilgi ve kavrayış edinilmesi | 2 |
| 2 | Mimarlık ve genel olarak tasarım alanı ile diğer alanlar arasındaki ara yüzlerde bilginin doğası, kaynakları, bilgi üretimi ve bilginin sınanmasına ilişkin sorunlar konusunda eleştirel farkındalık edinilmesi | 2 |
| 3 | Mesleki yüksek lisansta mesleki uygulama yeterliliği için gerekli bilişsel ve pratik becerilerin kazanılması | 1 |
| 4 | Kazanılan bilgi, kavrayış ve problem çözme becerilerini yeni ve alışılagelenin dışındaki ortamlarda, alanıyla ilgili daha geniş, disiplinler arası, çok disiplinli ve disiplinler üstü bağlamlar içerisinde uygulanması | 2 |
| 5 | İlgili araştırma alanında yeni bilgi ve yöntemler geliştirebilme ve farklı alanlardan gelen bilgiyi tümleştirmek için gerekli uzmanlaşmış problem çözme becerilerine sahip olunması | 2 |
| 6 | Bir akademik araştırmayı eleştirel olarak yürütebilmek | 2 |
| 7 | Alanıyla ilgili uzmanlık gerektiren bir çalışmayı bağımsız olarak yönetebilme becerisine sahip olmak | 3 |
| 8 | Çalışma ve öğrenim ortamlarında bağımsız davranabilmek ve sorumluluk alabilmek ve bir proje tanımlayabilmek ve yönetebilmek | 2 |
| 9 | Alanında akademik veya uygulama alanlarında çalışan ekiplerin mesleki bilgi ve pratiğine katkıda bulunmak | 1 |
| 10 | Bir çalışmada ulaşılan bulgular ve sonuçlar ile bunların temelinde yatan bilgi ve rasyoneli uzman olan ve olmayan gruplarla açık ve sistemli bir biçimde paylaşabilmek | 1 |
| 11 | Alanının gerektirdiği düzeyde bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini ileri düzeyde etkileşimli olarak kullanabilmek | 3 |
| 12 | Bir akademik araştırmayı sistemli ve eleştirel olarak yürütebilmek, ulusal ve uluslararası ortamlarda bildiri sunabilmek ve yayın yapabilmek | 1 |
| 13 | Uygulama yeterliliği için geçerli sertifikasyonu kazanmak ve gerekli yetkinliklere sahip olabilmek | 0 |
| 14 | Bilgi ve kararlarının uygulanmasından doğabilecek toplumsal ve etik sorumluluklarının bilincinde olarak, bilgiyi tümleştirebilmek | 1 |
| 15 | Alanı ile ilgili konularda strateji, politika ve uygulama planları geliştirebilmek ve elde edilen sonuçları, kalite süreçleri çerçevesinde değerlendirebilmek | 1 |
| 16 | Alanıyla ilgili kapsamlı projeler üretebilmek: kazandığı bilgi, kavrayış ve becerileri kullanarak [disiplinler arası, çok disiplinli disiplinler üstü bir yaklaşımla] farklı ölçeklerde tasarım / planlama kararları verme konusundaki kapasitesini ortaya koyabilmek, kapsamlı bir proje üretebilmek | 4 |